Woord vooraf
Deze maand vind je in het tijdschrift Filosofie Magazine een interessante column van de Nederlandse filosofe en Denker des Vaderlands Marli Huijer. Daarin vergelijkt ze het reizen van de Duitse dichter Goethe (ca. 1788) met het reizen nu, goed twee eeuwen later.
Goethe reisde van Weimar naar Italië per koets, en deed daar bijna twee maanden over: gemiddeld 60 km per dag. Onderweg werd vaak gestopt om rond te kijken en te schrijven, want reizen was in die tijd als persoonlijke vorming ('Bildung') bedoeld.
Nu reizen we niet alleen veel meer, maar we doen het ook vooral voor het plezier. Marli Huijer denkt verder:
" Omdat reizen goedkoper is geworden, kan straks vrijwel iedereen op vakantie. Dat is problematisch, want in diezelfde twee eeuwen is de wereldbevolking vernegenvoudigd, van 800 miljoen naar 7 miljard nu. Het aantal reiskilometers stijgt daarmee tot duizelingwekkende hoogte. Zullen de aarde en de mensheid dat overleven?
Je kunt die vraag naast je neerleggen en doorreizen. 'Na mij de zondvloed.' Maar dan is het vrijwel zeker dat die zondvloed er ook komt.
Je kunt ook stoppen met reizen. Maar daarmee ontzeg je jezelf de kans om andere culturen te leren kennen.
Een derde optie is om een 'levensreisplan' te maken, een plan waarin je schetst welke reizen je in je leven wilt maken en hoe je het verlangen naar persoonlijke Bildung of plezier in evenwicht kunt brengen met de belasting voor de omgeving. Dat kan ertoe leiden dat je besluit om slechts eens in de vijf jaar een vliegreis te maken om ergens langdurig te verblijven. Of dat je, in de schaduw van Goethe, beseft dat je in jouw leven genoeg hebt aan twee of drie langzame en langdurende reizen."
Mooi dat filosofen zo bezig zijn met het milieu, dat ze inzien dat het verkeerd loopt als we halsstarrig weigeren in te zien waarmee we bezig zijn: 'Na ons de zondvloed!??' Inderdaad, lees het artikel van onze specialist Jan de Schutter maar eens over de laatste wetenschappelijke bevindingen over de zeewaterstijging op blz. 12.
En ook zijn het - in navolging van Goethe - vaak de dichters die hun bezorgdheid voor het milieu op een fraaie manier verwoorden. Dit nummer getuigt daar dubbelop van: VALK-lid Achilles Cools schrijft al decennialang over de achteruitgang en verloedering van ons milieu en komt, op uitnodiging van VALK, daarover getuigen op donderdag 29 oktober (zie blz. 7). Daarnaast vind je nog poëzie van Rodrik Steverlynck, een ander VALK-lid (blz. 18), én een gedicht naar aanleiding van onze Mostwandeling op 4 oktober, Dierendag (p. 23).
De Russische auteur E.L. Doctorow schreef ooit: "The historian will tell you what happened. The novelist will tell you what it felt like."
Dit parafraserend naar de toekomst zouden we kunnen besluiten met de volgende woorden: "De wetenschappers zeggen ons wat er te gebeuren staat. De dichters zeggen ons hoe dat zal aanvoelen."
Ondanks alles, veel leesplezier!
RVB
Goethe reisde van Weimar naar Italië per koets, en deed daar bijna twee maanden over: gemiddeld 60 km per dag. Onderweg werd vaak gestopt om rond te kijken en te schrijven, want reizen was in die tijd als persoonlijke vorming ('Bildung') bedoeld.
Nu reizen we niet alleen veel meer, maar we doen het ook vooral voor het plezier. Marli Huijer denkt verder:
" Omdat reizen goedkoper is geworden, kan straks vrijwel iedereen op vakantie. Dat is problematisch, want in diezelfde twee eeuwen is de wereldbevolking vernegenvoudigd, van 800 miljoen naar 7 miljard nu. Het aantal reiskilometers stijgt daarmee tot duizelingwekkende hoogte. Zullen de aarde en de mensheid dat overleven?
Je kunt die vraag naast je neerleggen en doorreizen. 'Na mij de zondvloed.' Maar dan is het vrijwel zeker dat die zondvloed er ook komt.
Je kunt ook stoppen met reizen. Maar daarmee ontzeg je jezelf de kans om andere culturen te leren kennen.
Een derde optie is om een 'levensreisplan' te maken, een plan waarin je schetst welke reizen je in je leven wilt maken en hoe je het verlangen naar persoonlijke Bildung of plezier in evenwicht kunt brengen met de belasting voor de omgeving. Dat kan ertoe leiden dat je besluit om slechts eens in de vijf jaar een vliegreis te maken om ergens langdurig te verblijven. Of dat je, in de schaduw van Goethe, beseft dat je in jouw leven genoeg hebt aan twee of drie langzame en langdurende reizen."
Mooi dat filosofen zo bezig zijn met het milieu, dat ze inzien dat het verkeerd loopt als we halsstarrig weigeren in te zien waarmee we bezig zijn: 'Na ons de zondvloed!??' Inderdaad, lees het artikel van onze specialist Jan de Schutter maar eens over de laatste wetenschappelijke bevindingen over de zeewaterstijging op blz. 12.
En ook zijn het - in navolging van Goethe - vaak de dichters die hun bezorgdheid voor het milieu op een fraaie manier verwoorden. Dit nummer getuigt daar dubbelop van: VALK-lid Achilles Cools schrijft al decennialang over de achteruitgang en verloedering van ons milieu en komt, op uitnodiging van VALK, daarover getuigen op donderdag 29 oktober (zie blz. 7). Daarnaast vind je nog poëzie van Rodrik Steverlynck, een ander VALK-lid (blz. 18), én een gedicht naar aanleiding van onze Mostwandeling op 4 oktober, Dierendag (p. 23).
De Russische auteur E.L. Doctorow schreef ooit: "The historian will tell you what happened. The novelist will tell you what it felt like."
Dit parafraserend naar de toekomst zouden we kunnen besluiten met de volgende woorden: "De wetenschappers zeggen ons wat er te gebeuren staat. De dichters zeggen ons hoe dat zal aanvoelen."
Ondanks alles, veel leesplezier!
RVB