Dagen zonder vlees
Eén maart is de startdag van ‘Dagen zonder vlees’. Een campagne om de Vlaming aan te zetten minder vlees te eten. De campagne loopt over 40 dagen en eindigt op 15 april. Dagen Zonder Vlees (DZV) is geen pleidooi voor het volledige vegetarisme, maar een warme oproep om bewust minder vlees en vis te eten.
Dagen Zonder Vlees startte in 2011. Uit bezorgdheid over de klimaatproblematiek riep een jonge studente – zelf geen vegetariër –voor het eerst op om samen vegetarisch te vasten. Ondertussen is DZV uitgegroeid tot een burgerinitiatief dat steunt op het enthousiasme en de hulp van vele mensen. Een hele rits bekende personen (VTM-weeromroepster Jill Peeters, Rani Deconinck, Tomas De Soethe, ……..) steunen het initiatief.
Op de website https://dagenzondervlees.be/ kan je je als deelnemer registreren. Je registreert je ‘vleesloze’ dagen. Een teller houdt bij hoeveel CO2-uitstoot je uitspaart. Je kan ook groepen vormen om samen een mooi resultaat te halen.
Lukt het niet om dit 40 dagen vol te houden? Weet dat een dag vlees laten al helpt. Als elke Vlaming één dag geen vlees eet, wordt daarmee 252.000 ton breikasgassen uitgespaard. Dat is 0,3% van de totale CO2-uitstoot van Vlaanderen. Beeld je eens in wat het effect zou zijn indien de meerderheid van de Vlamingen geen aanhanger was van het Christelijk geloof, maar van het Hindoeïsme. Dat zijn namelijk allemaal vegetariërs.
Het snijvlak waar milieuproblematiek en voeding scherp samenkomen is onze vleesconsumptie.
Er zijn vele reden waarom onze vleesconsumptie en onze ecologische voetafdruk zo hard samenhangen. De meest uitgesprokene heeft te maken met efficiëntie.
Vleesproductie is de meest inefficiënte manier om ons te voeden. De mens is een alleseter, we kunnen evengoed overleven op een plantaardig dieet als op een vleesdieet. Maar waarom zouden we massa’s plantaardig materiaal eerst aan viervoetige vegetariërs opvoederen om daar een beperkte vleesproductie mee te winnen voor eigen consumptie?
We gaan bijvoorbeeld rundervlees kweken. Dat doen we door runderkalfjes vet te mesten. Van de totale voedingsenergie opgeslagen in een gewas wordt slechts 10% behouden in het rund dat dit gewas eet. De overige 90% gaat verloren onder de vorm van dierlijke lichaamswarmte en afvalstoffen. Dit energieverlies heeft tot gevolg dat men zeer veel plantaardig voedsel aan een koe moet geven om slechts een kleine hoeveelheid vlees te verkrijgen. Of in cijfers uitgedrukt: met dezelfde hoeveelheid gewassen nodig om voldoende rundvlees te produceren om 1 persoon mee te voeden, zou je 8 personen kunnen voeden.
Dagen Zonder Vlees startte in 2011. Uit bezorgdheid over de klimaatproblematiek riep een jonge studente – zelf geen vegetariër –voor het eerst op om samen vegetarisch te vasten. Ondertussen is DZV uitgegroeid tot een burgerinitiatief dat steunt op het enthousiasme en de hulp van vele mensen. Een hele rits bekende personen (VTM-weeromroepster Jill Peeters, Rani Deconinck, Tomas De Soethe, ……..) steunen het initiatief.
Op de website https://dagenzondervlees.be/ kan je je als deelnemer registreren. Je registreert je ‘vleesloze’ dagen. Een teller houdt bij hoeveel CO2-uitstoot je uitspaart. Je kan ook groepen vormen om samen een mooi resultaat te halen.
Lukt het niet om dit 40 dagen vol te houden? Weet dat een dag vlees laten al helpt. Als elke Vlaming één dag geen vlees eet, wordt daarmee 252.000 ton breikasgassen uitgespaard. Dat is 0,3% van de totale CO2-uitstoot van Vlaanderen. Beeld je eens in wat het effect zou zijn indien de meerderheid van de Vlamingen geen aanhanger was van het Christelijk geloof, maar van het Hindoeïsme. Dat zijn namelijk allemaal vegetariërs.
Het snijvlak waar milieuproblematiek en voeding scherp samenkomen is onze vleesconsumptie.
Er zijn vele reden waarom onze vleesconsumptie en onze ecologische voetafdruk zo hard samenhangen. De meest uitgesprokene heeft te maken met efficiëntie.
Vleesproductie is de meest inefficiënte manier om ons te voeden. De mens is een alleseter, we kunnen evengoed overleven op een plantaardig dieet als op een vleesdieet. Maar waarom zouden we massa’s plantaardig materiaal eerst aan viervoetige vegetariërs opvoederen om daar een beperkte vleesproductie mee te winnen voor eigen consumptie?
We gaan bijvoorbeeld rundervlees kweken. Dat doen we door runderkalfjes vet te mesten. Van de totale voedingsenergie opgeslagen in een gewas wordt slechts 10% behouden in het rund dat dit gewas eet. De overige 90% gaat verloren onder de vorm van dierlijke lichaamswarmte en afvalstoffen. Dit energieverlies heeft tot gevolg dat men zeer veel plantaardig voedsel aan een koe moet geven om slechts een kleine hoeveelheid vlees te verkrijgen. Of in cijfers uitgedrukt: met dezelfde hoeveelheid gewassen nodig om voldoende rundvlees te produceren om 1 persoon mee te voeden, zou je 8 personen kunnen voeden.
Je moet ook de uitstoot die komt kijken bij het telen van het voeder in rekening brengen. De productie van rundvlees veroorzaakt daarom 150 keer meer broeikasgasemissies dan de productie van soja. Het is dus ecologischer om een bepaalde hoeveelheid voedingsenergie rechtstreeks uit groenten of graan te halen, in plaats van uit vlees.
Omdat vleesproductie zo inefficiënt is, is daarvoor veel grond nodig. En daar hebben we geen overschotten meer van. Vlaanderen, met zijn dichte bebouwingsgraad en wegennetten, is een mooi voorbeeld. Vleesproductie neemt wereldwijd meer dan 70% van de landbouwgrond in beslag. De grote schaal waarop we momenteel vlees produceren zorgt er dus voor dat we niet efficiënt omgaan met de beperkte oppervlakte die we op aarde ter beschikking hebben om iedereen van gezonde voeding te voorzien.
In Vlaanderen wordt 76% van de landbouwgrond gebruikt voor de productie van veevoeder. In Vlaanderen. Maar onze vleesproductie slorpt ook buitenlandse landbouwgrond op. Om de grote Vlaamse veestapel van voeding te voorzien moet nog 50% van het veevoeder geïmporteerd worden, veelal soja uit Zuid-Amerika.
In de praktijk komt daar nog eens bij dat veel van het rundervoedsel (net zoals een groot deel van de andere landbouwproducten) milieuonvriendelijk geteeld worden. Runderen en varkens worden voor een groot deel vetgemest met soyameel. Dat komt hoofdzakelijk uit Noord of Zuid- Amerika, en wordt naar hier verscheept. Tachtig procent van de ontbossing van het Amazonewoud komt op rekening van de veeteelt, en ook wereldwijd is veeteelt de voornaamste oorzaken van de ontbossing. De soya uit een vegaburger komt mogelijk ook uit voormalig bosland. Maar de milieu-impact hiervan is zowiezo kleiner.
Wereldwijd wordt 70% van het beschikbare zoetwater verbruikt in de landbouw. Ook hier gaat het leeuwenaandeel naar de veeteelt. De productie van 1.000 calorieën uit vlees vraagt 10 keer meer water nodig is dan voor de productie van dezelfde hoeveelheid calorieën uit graan.
Gaan we over naar de andere redenen waarom vleesconsumptie milieuonvriendelijker is dan het vegetarisch alternatief.
Herkauwers zijn windenlaters. Dat is gewoon eigen aan hun verteringssysteem. In Vlaanderen is de veestapel daardoor verantwoordelijk voor 63% van de methaanuitstoot. Het broeikaseffect van methaan is 28 keer sterker dan dat van CO2.
De voorbije tien jaar is de methaanuitstoot fiks toegenomen. In het begin van deze eeuw was dat nog 0,5 ppb (parts per billion), in 2015 is dat inmiddels 10 ppb. De oorzaak van de stijging is nog niet helemaal duidelijk, maar is minstens voor een deel te wijten aan de toename van de veeteelt en van rijstplantages (ha! Die vegetariërs. Maar ter ekskuse: het CO2-equivalent van 1 kg rijst is 2,55 kg CO2, dat van 1 kg rundsvlees is 23,7). In de drassige rijsplantages zitten veel bacteriën die methaan uitscheiden. Tussen haakjes: onderzoek wees uit dat vegetariërs (van het menselijk ras) meer winden laten dan vleeseters. Gelukkig, volgens hetzelfde onderzoek, stinken de winden van vegetariërs minder dan de winden van de homo-sapiens-carnivorus. Lachgas is nog zo een krachtig broeikasgas. Het ontsnapt, samen met methaan, uit mest. De impact van de veeteelt op de opwarming van de aarde is dus aanzienlijk.
Een goede reden om in Vlaanderen minder vlees te eten: zo ga je de overbemesting tegen. Ondanks heel wat versies van de MestActiePlannen (MAP), die telkens onder druk van Europa strenger worden, blijft Vlaanderen zitten met een gigantisch mestoverschot. Een veel te grote veestapel (de zelfvoorzieningsgraad voor varkens is 261 procent, die voor runderen is 158 procent) is er de oorzaak van. Die veestapel wordt voor een groot deel gevoerd met soya geteeld op landbouwgrond die op Zuid-Amerikaans oerwoud is gewonnen. Ginder oerwoud weg, en bij ons stapels mest waar we geen blijf mee weten. De jaren geleden ingezette verbetering van de waterkwaliteit van onze waterlopen is stilgevallen. Oorzaak: uitspoeling van bemesting uit de landbouw is te hoog.
Te veel nitraat en fosfaat in beken, rivieren en ander oppervlaktewater. Drinkwater winnen uit de ondiepe grondwaterlagen (0 tot 50 meter): onmogelijk, veel te hoge nitraat gehaltes door de overbemesting. En zo kunnen we nog even doorgaan.
Stankoverlast. Door andere veevoedersamenstelling en nieuwe technieken is die heel wat verbeterd. Maar toch: wonen in de buurt van een grote varkenskwekerij is niet altijd aangenaam.
Dierenwelzijn. Kalver- varkens & kippenmesterijen is fabriekswerk. De dieren zitten opeengepakt in kleine hokjes in niet de meest diervriendelijke omstandigheden.
Antibiotica-resistentie. In de bio-industrie wordt kwistig omgesprongen met antibiotica. Gevolg: de resistentie van bacteriën tegen de antibioticaproducten neemt schrikbarend toe. Wetenschappers waarschuwen dat binnen enkele jaren we hierdoor terug kunnen sterven aan heel gewone aandoeningen, want de geneesmiddelen helpen niet meer.
Omdat vleesproductie zo inefficiënt is, is daarvoor veel grond nodig. En daar hebben we geen overschotten meer van. Vlaanderen, met zijn dichte bebouwingsgraad en wegennetten, is een mooi voorbeeld. Vleesproductie neemt wereldwijd meer dan 70% van de landbouwgrond in beslag. De grote schaal waarop we momenteel vlees produceren zorgt er dus voor dat we niet efficiënt omgaan met de beperkte oppervlakte die we op aarde ter beschikking hebben om iedereen van gezonde voeding te voorzien.
In Vlaanderen wordt 76% van de landbouwgrond gebruikt voor de productie van veevoeder. In Vlaanderen. Maar onze vleesproductie slorpt ook buitenlandse landbouwgrond op. Om de grote Vlaamse veestapel van voeding te voorzien moet nog 50% van het veevoeder geïmporteerd worden, veelal soja uit Zuid-Amerika.
In de praktijk komt daar nog eens bij dat veel van het rundervoedsel (net zoals een groot deel van de andere landbouwproducten) milieuonvriendelijk geteeld worden. Runderen en varkens worden voor een groot deel vetgemest met soyameel. Dat komt hoofdzakelijk uit Noord of Zuid- Amerika, en wordt naar hier verscheept. Tachtig procent van de ontbossing van het Amazonewoud komt op rekening van de veeteelt, en ook wereldwijd is veeteelt de voornaamste oorzaken van de ontbossing. De soya uit een vegaburger komt mogelijk ook uit voormalig bosland. Maar de milieu-impact hiervan is zowiezo kleiner.
Wereldwijd wordt 70% van het beschikbare zoetwater verbruikt in de landbouw. Ook hier gaat het leeuwenaandeel naar de veeteelt. De productie van 1.000 calorieën uit vlees vraagt 10 keer meer water nodig is dan voor de productie van dezelfde hoeveelheid calorieën uit graan.
Gaan we over naar de andere redenen waarom vleesconsumptie milieuonvriendelijker is dan het vegetarisch alternatief.
Herkauwers zijn windenlaters. Dat is gewoon eigen aan hun verteringssysteem. In Vlaanderen is de veestapel daardoor verantwoordelijk voor 63% van de methaanuitstoot. Het broeikaseffect van methaan is 28 keer sterker dan dat van CO2.
De voorbije tien jaar is de methaanuitstoot fiks toegenomen. In het begin van deze eeuw was dat nog 0,5 ppb (parts per billion), in 2015 is dat inmiddels 10 ppb. De oorzaak van de stijging is nog niet helemaal duidelijk, maar is minstens voor een deel te wijten aan de toename van de veeteelt en van rijstplantages (ha! Die vegetariërs. Maar ter ekskuse: het CO2-equivalent van 1 kg rijst is 2,55 kg CO2, dat van 1 kg rundsvlees is 23,7). In de drassige rijsplantages zitten veel bacteriën die methaan uitscheiden. Tussen haakjes: onderzoek wees uit dat vegetariërs (van het menselijk ras) meer winden laten dan vleeseters. Gelukkig, volgens hetzelfde onderzoek, stinken de winden van vegetariërs minder dan de winden van de homo-sapiens-carnivorus. Lachgas is nog zo een krachtig broeikasgas. Het ontsnapt, samen met methaan, uit mest. De impact van de veeteelt op de opwarming van de aarde is dus aanzienlijk.
Een goede reden om in Vlaanderen minder vlees te eten: zo ga je de overbemesting tegen. Ondanks heel wat versies van de MestActiePlannen (MAP), die telkens onder druk van Europa strenger worden, blijft Vlaanderen zitten met een gigantisch mestoverschot. Een veel te grote veestapel (de zelfvoorzieningsgraad voor varkens is 261 procent, die voor runderen is 158 procent) is er de oorzaak van. Die veestapel wordt voor een groot deel gevoerd met soya geteeld op landbouwgrond die op Zuid-Amerikaans oerwoud is gewonnen. Ginder oerwoud weg, en bij ons stapels mest waar we geen blijf mee weten. De jaren geleden ingezette verbetering van de waterkwaliteit van onze waterlopen is stilgevallen. Oorzaak: uitspoeling van bemesting uit de landbouw is te hoog.
Te veel nitraat en fosfaat in beken, rivieren en ander oppervlaktewater. Drinkwater winnen uit de ondiepe grondwaterlagen (0 tot 50 meter): onmogelijk, veel te hoge nitraat gehaltes door de overbemesting. En zo kunnen we nog even doorgaan.
Stankoverlast. Door andere veevoedersamenstelling en nieuwe technieken is die heel wat verbeterd. Maar toch: wonen in de buurt van een grote varkenskwekerij is niet altijd aangenaam.
Dierenwelzijn. Kalver- varkens & kippenmesterijen is fabriekswerk. De dieren zitten opeengepakt in kleine hokjes in niet de meest diervriendelijke omstandigheden.
Antibiotica-resistentie. In de bio-industrie wordt kwistig omgesprongen met antibiotica. Gevolg: de resistentie van bacteriën tegen de antibioticaproducten neemt schrikbarend toe. Wetenschappers waarschuwen dat binnen enkele jaren we hierdoor terug kunnen sterven aan heel gewone aandoeningen, want de geneesmiddelen helpen niet meer.
Alternatieven voor vlees
Geen vlees. Eet dan vis. Maar zo simpel is het niet. Heel wat vissoorten zijn overbevist en hun populaties staan aan de rand van de afgrond. Veel consumptievis wordt gekweekt, maar dat gebeurd alles behalve milieuvriendelijk. De aquacultuur is even schadelijk voor de natuur als landbouw en veeteelt.
Koop bij voorkeur een vissoort die een duurzaamheidslabel heeft. Er zijn er twee die onder controle van het WWF staan. Het ‘Marine Stewartship Council’ voor de op zee gevangen vissoorten, en het ‘Aquaculture Stewardship Council’ voor de gekweekte soorten.
Tik op een internet-zoekprogramma het woord ‘De viswijzer’. Aldra heb je uitgebreide informatie over welke vissoorten duurzaam worden gevangen.
Op de website van ‘Dagen zonder vlees’ vindt je heel wat lekkere vegetarische recepten.
Geen vlees. Eet dan vis. Maar zo simpel is het niet. Heel wat vissoorten zijn overbevist en hun populaties staan aan de rand van de afgrond. Veel consumptievis wordt gekweekt, maar dat gebeurd alles behalve milieuvriendelijk. De aquacultuur is even schadelijk voor de natuur als landbouw en veeteelt.
Koop bij voorkeur een vissoort die een duurzaamheidslabel heeft. Er zijn er twee die onder controle van het WWF staan. Het ‘Marine Stewartship Council’ voor de op zee gevangen vissoorten, en het ‘Aquaculture Stewardship Council’ voor de gekweekte soorten.
Tik op een internet-zoekprogramma het woord ‘De viswijzer’. Aldra heb je uitgebreide informatie over welke vissoorten duurzaam worden gevangen.
Op de website van ‘Dagen zonder vlees’ vindt je heel wat lekkere vegetarische recepten.
Meer info
Op de website van ‘Dagen zonder vlees’ (https://dagenzondervlees.be/) vindt je heel wat lekkere vegetarische recepten.
Wie het carnivore dieet langer wil laten dan de ‘Dagen zonder vlees’ campagne, kan kijken op de website van EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief : http://www.evavzw.be/ ), de Vlaamse sociaal-culturele beweging die mensen informeert over de voordelen van lekker en gezond.
Ook hier talrijke recepten.
Op de website van ‘Dagen zonder vlees’ (https://dagenzondervlees.be/) vindt je heel wat lekkere vegetarische recepten.
Wie het carnivore dieet langer wil laten dan de ‘Dagen zonder vlees’ campagne, kan kijken op de website van EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief : http://www.evavzw.be/ ), de Vlaamse sociaal-culturele beweging die mensen informeert over de voordelen van lekker en gezond.
Ook hier talrijke recepten.
Nog één reden
We hebben net een aantal logische, wetenschappelijk aantoonbare en meetbare redenen opgesomd om geen vlees te eten.
In de VALK-statuten staat als doelstelling o.a. ‘- waken over een kwalitatief en kwantitatief optimaal menselijk en natuurlijk leefmilieu; in het bijzonder er de natuur en het milieu te vrijwaren, te behouden, te herstellen en te verbeteren in al zijn vormen, zoals landschap, monumen¬ten, biotopen, dieren, planten evenals lucht, water en bodem’. Het woord ‘kwalitatief’ zegt het al, dit is een eerder subjectief begrip, zoals ‘wat is een mooi landschap’.
Er zijn dan ook nog andere, moeilijker meetbare redenen waarom we beter minderen met vleesconsumptie. VALK-lid Marianne Verbist heeft deze mooi neergepend in de hierop volgende tekst.
MVB
We hebben net een aantal logische, wetenschappelijk aantoonbare en meetbare redenen opgesomd om geen vlees te eten.
In de VALK-statuten staat als doelstelling o.a. ‘- waken over een kwalitatief en kwantitatief optimaal menselijk en natuurlijk leefmilieu; in het bijzonder er de natuur en het milieu te vrijwaren, te behouden, te herstellen en te verbeteren in al zijn vormen, zoals landschap, monumen¬ten, biotopen, dieren, planten evenals lucht, water en bodem’. Het woord ‘kwalitatief’ zegt het al, dit is een eerder subjectief begrip, zoals ‘wat is een mooi landschap’.
Er zijn dan ook nog andere, moeilijker meetbare redenen waarom we beter minderen met vleesconsumptie. VALK-lid Marianne Verbist heeft deze mooi neergepend in de hierop volgende tekst.
MVB
Dierenleed
Wat is er smakelijker dan een lekker stukje doorbakken spek? De geur die het verspreidt wanneer het in de pan ligt te sudderen! Het lapje op een stukje licht geroosterd brood met een laagje aardbeienjam…
Vlees eten heeft, voor een persoon met bloedgroep O zoals ik, een dwingend karakter. De hoeveelheid reduceerde ik al jaren geleden tot de helft van wat er bij mijn tafelgenoten op het bord kwam. Maar jammer genoeg maakte mij dat niet half schuldig of half minder ongelukkig.
Toen ik anderhalf jaar geleden besloot om geen vlees meer te eten vreesde ik dat het moeilijk zou worden om in deze missie te slagen en met mij veel van mijn vrienden. Een stuk vlees in de pan gooien, aardappelen koken, groenten stoven en een saus binden. In een mum van tijd zet je een maaltijd op tafel. Easy as pie.
Zo gemakkelijk is dit alles echter niet. Toch niet wanneer je durft kijken naar wat er aan dat stukje vlees vooraf gaat. Er bestaan methoden die je kan hanteren zodat je de waarheid niet onder ogen hoeft te zien waardoor je argeloos en onschuldig het resultaat van heel veel verdriet en schaamteloos onrecht, smakelijk kan opknabbelen. Bijvoorbeeld door wat rond te pot te draaien zoals ik had gedaan.
Wie durft ons lekker brokje gezond vlees, zoals het de laatste vijftig jaar wordt voorgeschoteld, in diskrediet te brengen?
Misschien juist wel de mensen? Gezond verstand en rede onderscheidt ons toch van de dieren?
In de 17de eeuw beschouwden ze de autochtone bevolking van Zuid-Amerika als dieren. Ze werden gevangen en als slaven verkocht. Er was geen aandacht voor hun welzijn, maar alleen voor hun geldwaarde. Nu erkennen we die vergissing. Het is niet omdat je de taal van de mensen of de dieren die onderwerp zijn van onze praktijken niet begrijpt, dat ze geen pijn of angst kennen.
Waarom behandelen we de dieren die wij doden en opeten niet rechtvaardig? Waarom kennen ze voor het slachten geen leven, maar alleen lijden? Vaak al bij de geboorte worden moeder en kind uiteengerukt. Ze krijgen geen ruimte, geen vrijheid. Ze worden respectloos vetgemest. Varkens leven in een hel. De stank en het lawaai zijn er niet te harden. Hun tanden worden uitgetrokken omdat frustratie hen tot waanzin drijft. Voor pluimvee is de situatie niet veel beter.
In welke mate zijn wij nog mens als we dit laten gebeuren? Ligt een correct gedrag ten overstaan van degenen waarvoor wij verantwoordelijk zijn niet aan de basis van een gezonde maatschappij? Mogen mensen martelen en verder schijnheilig liefde en vrede verkondigen? Kunnen we tegelijkertijd zorgzame ouders zijn en goede leiders wanneer we wreedheden tolereren?
Zijn wij consumenten niet even schuldig als we het resultaat van die wreedheid oppeuzelen zonder er verder vragen over te stellen? We lezen kranten, surfen op allerhande sites. We kunnen snel en eenvoudig te weten komen hoe het er in werkelijkheid aan toe gaat. Of we kunnen onze laarzen aantrekken en een varkensstal binnenstappen? Maar we verkiezen niet te weten, zodat het geweten ons geen parten speelt. We hebben het niet geweten. Eyes wide shut.
Het zou ons misschien zwaarder vallen om misdrijven te plegen of te laten plegen wanneer dieren konden huilen en praten. Wanneer ze van hun pijn, hun verdriet, hun radeloosheid, hun wanhoop, hun razernij, hun miserie, hun vernedering, konden getuigen. Het gejammer zou ons ’s nachts uit onze slaap houden. Zou het plakje spek in de pan dan nog steeds smaken?
Waarom had ik zo lang gewacht alvorens daadwerkelijk op te houden met het eten van gemartelde dieren? Hoe had ik mezelf zolang kunnen wijsmaken dat ik vlees niet kon missen? De maaltijden die nu op tafel komen overtreffen al mijn verwachtingen. Ze zijn gevarieerd, kleurrijk, en subtiel. Mijn smaakpapillen weten niet wat hen overkomt. Ze worden wakker uit een jarenlange verdoving van eentonigheid. Laten we gerechten uitwisselen, zodat we de Bourgondiër die wij Vlamingen zijn niet moeten teleurstellen.
Wanneer we geen vlees meer eten van gemartelde dieren wordt onze gevoelswereld zoveel rijker en ons geweten zoveel lichter. Dan durven we onze kinderen weer in de ogen kijken met de belofte dat we iets gaan veranderen aan de wereld.
Dieren niet laten lijden is een basisverantwoordelijkheid. Dat is de eerste stap naar meer menselijkheid. Wij consumenten kunnen dat eisen. De kracht is aan ons om daar iets aan te veranderen. Vraag en aanbod hebben nu eenmaal een intense relatie. Weiger nog langer om vlees te eten van gemartelde dieren. De verandering begint bij ons.
MV
Vlees eten heeft, voor een persoon met bloedgroep O zoals ik, een dwingend karakter. De hoeveelheid reduceerde ik al jaren geleden tot de helft van wat er bij mijn tafelgenoten op het bord kwam. Maar jammer genoeg maakte mij dat niet half schuldig of half minder ongelukkig.
Toen ik anderhalf jaar geleden besloot om geen vlees meer te eten vreesde ik dat het moeilijk zou worden om in deze missie te slagen en met mij veel van mijn vrienden. Een stuk vlees in de pan gooien, aardappelen koken, groenten stoven en een saus binden. In een mum van tijd zet je een maaltijd op tafel. Easy as pie.
Zo gemakkelijk is dit alles echter niet. Toch niet wanneer je durft kijken naar wat er aan dat stukje vlees vooraf gaat. Er bestaan methoden die je kan hanteren zodat je de waarheid niet onder ogen hoeft te zien waardoor je argeloos en onschuldig het resultaat van heel veel verdriet en schaamteloos onrecht, smakelijk kan opknabbelen. Bijvoorbeeld door wat rond te pot te draaien zoals ik had gedaan.
Wie durft ons lekker brokje gezond vlees, zoals het de laatste vijftig jaar wordt voorgeschoteld, in diskrediet te brengen?
Misschien juist wel de mensen? Gezond verstand en rede onderscheidt ons toch van de dieren?
In de 17de eeuw beschouwden ze de autochtone bevolking van Zuid-Amerika als dieren. Ze werden gevangen en als slaven verkocht. Er was geen aandacht voor hun welzijn, maar alleen voor hun geldwaarde. Nu erkennen we die vergissing. Het is niet omdat je de taal van de mensen of de dieren die onderwerp zijn van onze praktijken niet begrijpt, dat ze geen pijn of angst kennen.
Waarom behandelen we de dieren die wij doden en opeten niet rechtvaardig? Waarom kennen ze voor het slachten geen leven, maar alleen lijden? Vaak al bij de geboorte worden moeder en kind uiteengerukt. Ze krijgen geen ruimte, geen vrijheid. Ze worden respectloos vetgemest. Varkens leven in een hel. De stank en het lawaai zijn er niet te harden. Hun tanden worden uitgetrokken omdat frustratie hen tot waanzin drijft. Voor pluimvee is de situatie niet veel beter.
In welke mate zijn wij nog mens als we dit laten gebeuren? Ligt een correct gedrag ten overstaan van degenen waarvoor wij verantwoordelijk zijn niet aan de basis van een gezonde maatschappij? Mogen mensen martelen en verder schijnheilig liefde en vrede verkondigen? Kunnen we tegelijkertijd zorgzame ouders zijn en goede leiders wanneer we wreedheden tolereren?
Zijn wij consumenten niet even schuldig als we het resultaat van die wreedheid oppeuzelen zonder er verder vragen over te stellen? We lezen kranten, surfen op allerhande sites. We kunnen snel en eenvoudig te weten komen hoe het er in werkelijkheid aan toe gaat. Of we kunnen onze laarzen aantrekken en een varkensstal binnenstappen? Maar we verkiezen niet te weten, zodat het geweten ons geen parten speelt. We hebben het niet geweten. Eyes wide shut.
Het zou ons misschien zwaarder vallen om misdrijven te plegen of te laten plegen wanneer dieren konden huilen en praten. Wanneer ze van hun pijn, hun verdriet, hun radeloosheid, hun wanhoop, hun razernij, hun miserie, hun vernedering, konden getuigen. Het gejammer zou ons ’s nachts uit onze slaap houden. Zou het plakje spek in de pan dan nog steeds smaken?
Waarom had ik zo lang gewacht alvorens daadwerkelijk op te houden met het eten van gemartelde dieren? Hoe had ik mezelf zolang kunnen wijsmaken dat ik vlees niet kon missen? De maaltijden die nu op tafel komen overtreffen al mijn verwachtingen. Ze zijn gevarieerd, kleurrijk, en subtiel. Mijn smaakpapillen weten niet wat hen overkomt. Ze worden wakker uit een jarenlange verdoving van eentonigheid. Laten we gerechten uitwisselen, zodat we de Bourgondiër die wij Vlamingen zijn niet moeten teleurstellen.
Wanneer we geen vlees meer eten van gemartelde dieren wordt onze gevoelswereld zoveel rijker en ons geweten zoveel lichter. Dan durven we onze kinderen weer in de ogen kijken met de belofte dat we iets gaan veranderen aan de wereld.
Dieren niet laten lijden is een basisverantwoordelijkheid. Dat is de eerste stap naar meer menselijkheid. Wij consumenten kunnen dat eisen. De kracht is aan ons om daar iets aan te veranderen. Vraag en aanbod hebben nu eenmaal een intense relatie. Weiger nog langer om vlees te eten van gemartelde dieren. De verandering begint bij ons.
MV
Vlaams Infocentrum land en Tuinbouw boos
Tijdens dikke-truiendag wordt in de kantines van de Vlaamse overheid ook het vlees vervangen door een vegetarisch alternatief. Het personeel werd daarover geïnformeerd, met de verklaring dat een dag vegetarisch eten meer effect heeft op de broeikasgasuitstoot dan de verwarming een paar graden lager zetten.
De ambtenaren van land en Tuinbouw van het departement landbouw schreven een boze brief. Ze betwisten het effect van lagere CO2-uittstoot bij een vegetarisch dieet en vinden dat er had moeten gekozen worden voor lokaal geproduceerd vlees, dat een lagere ecologische voetafdruk zou hebben.