Even de pauzeknop indrukken
De Europese Milieuraad met de milieuministers van de EU-landen keurde nipt de Natuurherstelwet goed. België onthield zich, evenals Nederland, Polen, Oostenrijk, Italië, Finland en Zweden.
Einde juni moet deze wet nog naar de commissie Leefmilieu van het Europees parlement en dan volgt de eindstemming in de plenaire vergadering in juli. Pas dan kunnen de onderhandelingen over een finaal akkoord van start
Deze herstelwet is een .belangrijk onderdeel van de Green Deal, het pakket milieumaatregelen die vice- voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans heeft opgesteld en dat werd goedgekeurd door alle EU-landen, met uitzondering van Polen.
De Green Deal moet er voor zorgen dat de EU tegen 2050 klimaatneutraal is. Niemand stelt het doel nog in vraag, wel de weg er naar toe.
De Green Deal leunt op twee grote projecten. Maatregelen om de klimaatopwarming tot 1,5 graden te beperken, en herstel van de ecosystemen in Europa.
Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder natuurherstel wordt de klimaatopwarming intomen moeilijk. Natuur (bossen, veengebieden, zeeën, ….) zijn grote CO2-stockeerders. Klimaat-neutraal worden vergt een heel scala aan maatregelen om onze enorme CO2-uitstoot naar beneden te krijgen. Maar zonder natuur om CO2 die er al is en nog zal bijkomen vast te leggen, lukt het niet.
Het meest recente IPCC-rapport is, alweer, alarmerend. We gaan vroeger dan verwacht, ergens tussen 2030 en 2035, de kritische drempel van 1,5° opwarming overschrijden. Voor alle duidelijkheid: dat is binnen ongeveer 10 jaar!
Tussen uitstoot en opwarming zit een vertraging van drie tot vier decennia. Dat geldt ook voor de ingrepen en hun impact.
De afgelopen dertig jaar hebben we meer CO2 uitgestoten dan in de 200 jaar ervoor. De ermee verbonden opwarming moet nog komen en kunnen we, wat we ook doen, al niet meer vermijden.
En daar komt onze Belgische premier, Alexander De Croo, op de proppen. Terzake, 24 mei 2023.
‘We moeten op Europees niveau op de pauzeknop drukken’
zegt hij over de natuurherstelwet. De Croo is daarmee de eerste Europese regeringsleider die zich tegen de natuurherstelwet uitspreekt, en hierdoor trekt De Croo het verzet tegen de herstelwet op gang..
Daarop volgde een storm van reacties. Die spreken voor zich. Hier volgen die wijze en minder wijze woorden (de lezer maakt zelf maar uit tot welke categorie ze behoren).
Geert Buelens, schrijver en auteur van het recent verschenen boek over de klimaatopwarming ‘Wat we toen al wisten’ (Boon literatuurprijs):
‘De pauzeknop indrukken? Die drukken we al meer dan 50 jaar in’.
Pascal Canfin, voorzitter van de milieucommissie en lid van de liberale fractie:
‘Het klimaat en de natuur tegen elkaar opzetten heeft geen zin. De natuur is onze beste bondgenoot om ons weerbaarder te maken tegenover de klimaatschok’.
Frans Timmermans:
‘De Green Deal is een pakket. Ik kan niet begrijpen dat De Croo denkt dat natuurherstel en klimaatbeleid twee verschillende dingen zijn. Je kunt geen klimaatbeleid voeren zonder natuurherstel.
Waarop De Croo repliceerde:
‘De vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zal niet afhangen van de grote woorden van meneer Timmermans in zijn Europese bubbel’.
Béatrice Delvaux, senior writer bij Le Soir en columnist bij De Standaard:
‘Dit is een catastrofale boodschap. Je kunt net zo goed aan brandweerlui vragen dat ze nog vijf minuten wachten voor ze de brand gaan blussen. We worden nu gedwongen om hard, in de breedte en in allerijl op te treden doordat we onaanvaardbaar lang hebben getreuzeld om de bevindingen van de wetenschap te aanvaarden en in actie te schieten’.
Karel Verhoeven, hoofdredecteur van De Standaard:
“We beleven beslissende jaren voor de mensheid, dat besef weegt elke dag zwaarder. Pleiten voor een pauze voor eigen natuurherstel, zoals premier Alexander De Croo doet, miskent de samenhang van wat ons op de rand gebracht heeft. Ook in hoe die ontrafeling van ecosystemen versnelt, vormen wij een cruciale schakel”.
Claudia Niessen, burgemeester van Eupen (dat getroffen werd door de overstromigen in 2022):
‘Tja, dat kunnen we doen, op die pauzeknop drukken. En dan kunnen we ons over een paar jaar samen afvragen waarom het allemaal nog veel erger is geworden dan voorspeld. De korte en lange termijn botsen. Je kunt blijven volhouden dat het allemaal zo erg niet zal worden, omdat jou dat op dit moment beter uitkomt. Of je kunt de wetenschap volgen, en die zegt dat je nu moet handelen’.
Valerie Trouet, wetenschappelijk directeur van het federale klimaatcentrum:
‘De kar staat stil als je niet voor die twee kiest. De helft van de CO2 wordt opgenomen door oceanen en bossen. Natuur is nodig voor zowel de vermindering van de CO2 mitigatie, als voor de aanpassing aan de gevolgen van de klimaatverandering, adaptatie.
We hebben geen twintig of dertig jaar meer om de problemen op ons gemak op te lossen. Dit is de generatie die het moet doen. Nu. Als je nu de pauzeknop indrukt, hypothekeer je de welvaart van morgen ‘
Jeremie Vaneeckhout, covoorzitter van Groen:
‘Zowel de klimaatcrisis als de biodiversiteitscrisis is urgent. Wat we niet nodig hebben is een premier die internationale verplichtingen niet na wil komen’.
Béatrice Delvaux (Le Soir; De Standaard):
‘Wat wetenschappers al heel lang zeggen: de gevolgen van de klimaatopwarming beteugelen zal altijd duurder zijn dan de oorzaken ervan aanpakken en onze CO2-uitstoot beperken’.
Eurocommissaris Frans Timmermans:
“Het wordt steeds moeilijker vol te houden dat we de 1,5° opwarming van de aarde kunnen halen. We gaan er echt over heen.
Als je geen afspraken maakt over hoe je de natuur herstelt, dan haal je ook de 55% emissiereductie in 2030 niet.”
Premier De Croo:
‘De klimaattransitie is meer gebaat bij de wortel dan bij de stok.’
Auteur Geert Buelens:
‘Welke stok? Er is verdorie nog niet eens geprobeerd met een twijgje! Zelfs het laaghangend fruit, zoals statiegeld, is nog niet geplukt.’
Het verbond van Belgische Ondernemingen deelt de visie van premier De Croo ‘ om “het broze Europese draagvlak omtrent de huidige klimaatplannen niet volledig te verliezen’.
Maar niet alle bedrijven volgen dat standpunt.
Meer dan 60 grote bedrijven, waaronder Nestlé, IKEA, Coca Cola, Danone, Suez, …. hebben samen een oproep ondertekend, onder de titel ‘De natuur is onze zaak, onze toekomst, ons leven’ waarin ze de Europese beleidsmakers oproepen om de Europese natuurherstelwet dringend goed te keuren. Ze schrijven: we zijn allemaal aandeelhouders van de natuur en zijn er afhankelijk van. De ondertekenaars wijzen er op dat van elke euro die in natuur geïnvesteerd wordt, er een ‘return’ is van 8 tot 38 euro door o.a. mitigatie van klimaatverandering, vermindering natuurrampen, verbeterde waterkwaliteit, schonere lucht, gezondere bodems, ….
Ook de zonne- en windenergiesector in België hebben de regering laten weten dat ze 100% achter de natuurherstelwet staan. Een duidelijke boodschap naar Alexander De Croo. Zijn grote argument tegen de natuurherstelwet was dat deze wet de ontwikkeling van milieuvriendelijke energie zoals zonne- en windenergie zou bemoeilijken waardoor de CO2-reductie niet zou gehaald worden.
En dan is er nog een open brief van bedrijven aan de EU waarin ze pleiten voor een goedkeuring van de natuurherstelwet. Ook hier zitten enkele giganten bij, zoals Unilever. Uit deze brief: ‘
“Bedrijven en financiële instellingen zijn afhankelijk van de natuur en hebben een cruciale rol te spelen bij het behoud en herstel van de natuur en de overgang naar een natuurpositieve economie. Wij zijn vastbesloten om ons steentje bij te dragen. Maar actie op de schaal en snelheid die nodig is, kan alleen plaatsvinden als deze wordt ondersteund door ambitieus milieubeleid en regelgeving die onze economische, fiscale en wettelijke systemen transformeren.
Dit is de reden waarom meer dan 1.400 bedrijven met een omzet van $ 5 biljoen regeringen hebben aangespoord en ondersteund om nu beleid te nemen om natuurverlies in dit decennium om te keren.
We mogen niet vergeten dat natuurbescherming en -herstel een integraal onderdeel is van de mitigatie van en aanpassing aan de klimaatverandering; De natuur- en klimaatcrises moeten dus worden aangepakt als met elkaar verweven uitdagingen. De wetenschap is duidelijk: het ene negeren zal leiden tot een onvermogen om het andere aan te spreken.
De kosten van nietsdoen zullen veel grotere uitdagingen en risico's voor de economie met zich meebrengen. We ervaren nu al de negatieve effecten van klimaatverandering en natuurverlies, en deze zullen alleen maar complexer en wijdverspreider worden als we op de rem trappen van kritische natuurgerelateerde wetgeving.”
Einde juni moet deze wet nog naar de commissie Leefmilieu van het Europees parlement en dan volgt de eindstemming in de plenaire vergadering in juli. Pas dan kunnen de onderhandelingen over een finaal akkoord van start
Deze herstelwet is een .belangrijk onderdeel van de Green Deal, het pakket milieumaatregelen die vice- voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans heeft opgesteld en dat werd goedgekeurd door alle EU-landen, met uitzondering van Polen.
De Green Deal moet er voor zorgen dat de EU tegen 2050 klimaatneutraal is. Niemand stelt het doel nog in vraag, wel de weg er naar toe.
De Green Deal leunt op twee grote projecten. Maatregelen om de klimaatopwarming tot 1,5 graden te beperken, en herstel van de ecosystemen in Europa.
Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder natuurherstel wordt de klimaatopwarming intomen moeilijk. Natuur (bossen, veengebieden, zeeën, ….) zijn grote CO2-stockeerders. Klimaat-neutraal worden vergt een heel scala aan maatregelen om onze enorme CO2-uitstoot naar beneden te krijgen. Maar zonder natuur om CO2 die er al is en nog zal bijkomen vast te leggen, lukt het niet.
Het meest recente IPCC-rapport is, alweer, alarmerend. We gaan vroeger dan verwacht, ergens tussen 2030 en 2035, de kritische drempel van 1,5° opwarming overschrijden. Voor alle duidelijkheid: dat is binnen ongeveer 10 jaar!
Tussen uitstoot en opwarming zit een vertraging van drie tot vier decennia. Dat geldt ook voor de ingrepen en hun impact.
De afgelopen dertig jaar hebben we meer CO2 uitgestoten dan in de 200 jaar ervoor. De ermee verbonden opwarming moet nog komen en kunnen we, wat we ook doen, al niet meer vermijden.
En daar komt onze Belgische premier, Alexander De Croo, op de proppen. Terzake, 24 mei 2023.
‘We moeten op Europees niveau op de pauzeknop drukken’
zegt hij over de natuurherstelwet. De Croo is daarmee de eerste Europese regeringsleider die zich tegen de natuurherstelwet uitspreekt, en hierdoor trekt De Croo het verzet tegen de herstelwet op gang..
Daarop volgde een storm van reacties. Die spreken voor zich. Hier volgen die wijze en minder wijze woorden (de lezer maakt zelf maar uit tot welke categorie ze behoren).
Geert Buelens, schrijver en auteur van het recent verschenen boek over de klimaatopwarming ‘Wat we toen al wisten’ (Boon literatuurprijs):
‘De pauzeknop indrukken? Die drukken we al meer dan 50 jaar in’.
Pascal Canfin, voorzitter van de milieucommissie en lid van de liberale fractie:
‘Het klimaat en de natuur tegen elkaar opzetten heeft geen zin. De natuur is onze beste bondgenoot om ons weerbaarder te maken tegenover de klimaatschok’.
Frans Timmermans:
‘De Green Deal is een pakket. Ik kan niet begrijpen dat De Croo denkt dat natuurherstel en klimaatbeleid twee verschillende dingen zijn. Je kunt geen klimaatbeleid voeren zonder natuurherstel.
Waarop De Croo repliceerde:
‘De vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zal niet afhangen van de grote woorden van meneer Timmermans in zijn Europese bubbel’.
Béatrice Delvaux, senior writer bij Le Soir en columnist bij De Standaard:
‘Dit is een catastrofale boodschap. Je kunt net zo goed aan brandweerlui vragen dat ze nog vijf minuten wachten voor ze de brand gaan blussen. We worden nu gedwongen om hard, in de breedte en in allerijl op te treden doordat we onaanvaardbaar lang hebben getreuzeld om de bevindingen van de wetenschap te aanvaarden en in actie te schieten’.
Karel Verhoeven, hoofdredecteur van De Standaard:
“We beleven beslissende jaren voor de mensheid, dat besef weegt elke dag zwaarder. Pleiten voor een pauze voor eigen natuurherstel, zoals premier Alexander De Croo doet, miskent de samenhang van wat ons op de rand gebracht heeft. Ook in hoe die ontrafeling van ecosystemen versnelt, vormen wij een cruciale schakel”.
Claudia Niessen, burgemeester van Eupen (dat getroffen werd door de overstromigen in 2022):
‘Tja, dat kunnen we doen, op die pauzeknop drukken. En dan kunnen we ons over een paar jaar samen afvragen waarom het allemaal nog veel erger is geworden dan voorspeld. De korte en lange termijn botsen. Je kunt blijven volhouden dat het allemaal zo erg niet zal worden, omdat jou dat op dit moment beter uitkomt. Of je kunt de wetenschap volgen, en die zegt dat je nu moet handelen’.
Valerie Trouet, wetenschappelijk directeur van het federale klimaatcentrum:
‘De kar staat stil als je niet voor die twee kiest. De helft van de CO2 wordt opgenomen door oceanen en bossen. Natuur is nodig voor zowel de vermindering van de CO2 mitigatie, als voor de aanpassing aan de gevolgen van de klimaatverandering, adaptatie.
We hebben geen twintig of dertig jaar meer om de problemen op ons gemak op te lossen. Dit is de generatie die het moet doen. Nu. Als je nu de pauzeknop indrukt, hypothekeer je de welvaart van morgen ‘
Jeremie Vaneeckhout, covoorzitter van Groen:
‘Zowel de klimaatcrisis als de biodiversiteitscrisis is urgent. Wat we niet nodig hebben is een premier die internationale verplichtingen niet na wil komen’.
Béatrice Delvaux (Le Soir; De Standaard):
‘Wat wetenschappers al heel lang zeggen: de gevolgen van de klimaatopwarming beteugelen zal altijd duurder zijn dan de oorzaken ervan aanpakken en onze CO2-uitstoot beperken’.
Eurocommissaris Frans Timmermans:
“Het wordt steeds moeilijker vol te houden dat we de 1,5° opwarming van de aarde kunnen halen. We gaan er echt over heen.
Als je geen afspraken maakt over hoe je de natuur herstelt, dan haal je ook de 55% emissiereductie in 2030 niet.”
Premier De Croo:
‘De klimaattransitie is meer gebaat bij de wortel dan bij de stok.’
Auteur Geert Buelens:
‘Welke stok? Er is verdorie nog niet eens geprobeerd met een twijgje! Zelfs het laaghangend fruit, zoals statiegeld, is nog niet geplukt.’
Het verbond van Belgische Ondernemingen deelt de visie van premier De Croo ‘ om “het broze Europese draagvlak omtrent de huidige klimaatplannen niet volledig te verliezen’.
Maar niet alle bedrijven volgen dat standpunt.
Meer dan 60 grote bedrijven, waaronder Nestlé, IKEA, Coca Cola, Danone, Suez, …. hebben samen een oproep ondertekend, onder de titel ‘De natuur is onze zaak, onze toekomst, ons leven’ waarin ze de Europese beleidsmakers oproepen om de Europese natuurherstelwet dringend goed te keuren. Ze schrijven: we zijn allemaal aandeelhouders van de natuur en zijn er afhankelijk van. De ondertekenaars wijzen er op dat van elke euro die in natuur geïnvesteerd wordt, er een ‘return’ is van 8 tot 38 euro door o.a. mitigatie van klimaatverandering, vermindering natuurrampen, verbeterde waterkwaliteit, schonere lucht, gezondere bodems, ….
Ook de zonne- en windenergiesector in België hebben de regering laten weten dat ze 100% achter de natuurherstelwet staan. Een duidelijke boodschap naar Alexander De Croo. Zijn grote argument tegen de natuurherstelwet was dat deze wet de ontwikkeling van milieuvriendelijke energie zoals zonne- en windenergie zou bemoeilijken waardoor de CO2-reductie niet zou gehaald worden.
En dan is er nog een open brief van bedrijven aan de EU waarin ze pleiten voor een goedkeuring van de natuurherstelwet. Ook hier zitten enkele giganten bij, zoals Unilever. Uit deze brief: ‘
“Bedrijven en financiële instellingen zijn afhankelijk van de natuur en hebben een cruciale rol te spelen bij het behoud en herstel van de natuur en de overgang naar een natuurpositieve economie. Wij zijn vastbesloten om ons steentje bij te dragen. Maar actie op de schaal en snelheid die nodig is, kan alleen plaatsvinden als deze wordt ondersteund door ambitieus milieubeleid en regelgeving die onze economische, fiscale en wettelijke systemen transformeren.
Dit is de reden waarom meer dan 1.400 bedrijven met een omzet van $ 5 biljoen regeringen hebben aangespoord en ondersteund om nu beleid te nemen om natuurverlies in dit decennium om te keren.
We mogen niet vergeten dat natuurbescherming en -herstel een integraal onderdeel is van de mitigatie van en aanpassing aan de klimaatverandering; De natuur- en klimaatcrises moeten dus worden aangepakt als met elkaar verweven uitdagingen. De wetenschap is duidelijk: het ene negeren zal leiden tot een onvermogen om het andere aan te spreken.
De kosten van nietsdoen zullen veel grotere uitdagingen en risico's voor de economie met zich meebrengen. We ervaren nu al de negatieve effecten van klimaatverandering en natuurverlies, en deze zullen alleen maar complexer en wijdverspreider worden als we op de rem trappen van kritische natuurgerelateerde wetgeving.”