De rechter spreekt
Vlaanderen moet betere lucht garanderen
Elk jaar worden in Vlaanderen de Europese normen voor stikstofdioxide (NO2) overschreden. Een sluitend en ambitieus luchtkwaliteitsplan bleef uit. Greenpeace startte eind 2017 een juridische procedure tegen de Vlaamse overheid.
In oktober 2018 kreeg de ngo gelijk van de rechter in eerste aanleg. Die gaf de Overheid nog een jaar de tijd om met een plan te komen dat de luchtkwaliteit in overeenstemming zou brengen met de Europese normen. Als dat plan er na een jaar niet was, moet de Vlaamse overheid een dwangsom van 1000 euro per dag aan Greenpeace betalen.
Op de valreep legde Leefmilieuminister Demir het Luchtbeleidsplan 2030 op tafel. ‘Vaag, geen ambitie, geen duidelijke tijdlijn’, oordeelde Greenpeace en zond een deurwaarder naar het kabinet om de dwangsommen op te eisen. De beslagrechter gaf de milieuorganisatie in de zomer 2020 gelijk. Maar de Vlaamse overheid ging in beroep.
Dat Hof velde op 14 december 2021 een arrest dat Greenpeace volgde. Ook de rechter kon uit het luchtactieplan niet opmaken hoe op korte termijn de Europese bindende doelstellingen zouden gehaald worden. De Overheid moet dus meer concrete en duidelijke maatregelen nemen.
Joeri Thijs van Greenpeace: In ons land sterven jaarlijks meer dan 9000 mensen vroegtijdig aan de gevolgen van luchtvervuiling. Zonder rekeningrijden, ultralage emissiezones en forse investeringen in het openbaar vervoer komen we er niet.
De rechtszaak heeft nog een vervolg. In mei zijn de debatten gepland over de startdatum van de dwangsommen en het uitbetalen ervan. Een uitspraak daarover wordt in juni verwacht.
Andy Pieters, van het kabinet Demir: ‘We houden er rekening mee dat de dwangsommen tot één symbolische euro kunnen worden herleid’.
Maar de beroepsrechter komt niet tussen in het bedrag dat in eerste aanleg is vastgesteld. Alleen moet hij nog uitklaren vanaf wanneer de dwangsommen precies beginnen te lopen. Volgens het vonnis in eerste aanleg ging de termijn in november 2019 in. Dat gaf einde 2021 al een bedrag van een 750 000 euro.
Joeri Thijs legt een verband met het stikstofarrest. De emissies van zowel CO2 als van NO2 moeten naar beneden. Daar kom je niet onderuit, hoeveel juridische veldslagen je ook voert.
Nieuw stikstofarrest
Vlaanderen is de grootste stikstofhotspot van Europa.
Landbouw, en vooral grootschalige veeteelt, is verantwoordelijk voor twee derde van de stikstofneerslag door binnenlandse bronnen in Vlaanderen. Natuurgebieden lijden daar erg onder, maar de vorming van secundair fijn stof door die stikstofuitstoot veroorzaakt ook ernstige gezondheidsrisico’s.
Vlaanderen bleef maar uitbreidingen van grote veestallen goedkeuren op basis van een manke wetgeving (dank aan Joke Schauvliege), die stelt dat als een nieuwe veestal minder dan 5 % van de kritische last van een gebied zou veroorzaken, er geen probleem was. Dat 10 stallen met elk een kritische last van 4 % samen 40 % maken, werd niet geteld.
Daar kwam nog bij dat in alle aanvragen die kritische last sterk werd onderschat. Uit metingen bleek dat in de praktijk veel meer wordt uitgestoten. In De Standaard van 12 en 16 februari 2022 verschenen daar uitgebreide rapporten over.
De Raad voor Vergunningenbetwisting vernietigde een jaar geleden de omgevingsvergunning voor een grote Limburgse kippenstal. De impact van de stikstofuitstoot op het nabijgelegen natuurgebied was fors. Dit ‘stikstofarrest’ was de allereerste in zijn soort, maar dat dit arrest een opvolger zou krijgen, was voorspeld.
De eerste opvolger was de vernietiging van de vergunning voor een ruilverkaveling in Gooik, op basis van de stikstofargumenten eind vorig jaar. En nu is er een tweede. De Raad vernietigde op 10 februari 2022 de vergunning van de provincie Antwerpen voor uitbreiding van een geitenstal tot 5595 geiten in Merksplas.Een gebied waar de totale stikstofbelasting al te hoog is, mag niets extra meer slikken zegt Stan Geysen van Natuurpunt Markvallei dat in beroep ging tegen de vergunning. Dat blijkt ook uit eerdere rechtspraak van het Europese Hof van Justitie en van Nederlandse bestuursrechters
Peter De Smedt, de advocaat van Natuurpunt: Er zullen nog arresten volgen. Dat zet de deur open voor een echte vergunningenstop.
De besprekingen binnen de Vlaamse regering om een echte stikstofwetgeving in te voeren slepen al een jaar aan. De boerenorganisaties met hun politieke vertegenwoordigers gaan stevig op de rem staan. Dat alarmeert de bedrijfswereld, die vreest dat door het uitblijven van een degelijke stikstofwetgeving ook zij met een vergunningenstop geconfronteerd gaan worden.
Vogelstroper krijgt zware boete
Op 28 februari 2022 veroordeelde de correctionele rechtbank van Antwerpen een 76-jarige vogelstroper tot 4 maanden gevangenisstraf, een boete van 32 000 euro en een schadevergoeding aan Vogelbescherming Vlaanderen, die zich burgerlijke partij had gesteld.
Op 21 november hielden inspecteurs van het Agentschap voor Natuur en Bos een huiszoeking bij de man in Lier. Ze vonden allerlei verboden vangsttuigen, een grote buitenvolière met ca 100 beschermde inlandse vogels (huismussen, distelvinken, groenlingen, bramsijzen, zanglijsters), waarvan sommige met gefraudeerde pootringen.
De overtreder werd in het verleden al tweemaal veroordeeld voor gelijkaardige feiten. O.a. dat was voor de rechter een reden om zulke zware straffen uit te spreken.
Twee stropers uit het Turnhoutse veroordeeld
Een 79-jarige man uit Merksplas en zijn 52-jarige kompaan uit Hoogstraten werden op 25 oktober 2021 veroordeeld voor stroperij. Ze gebruikten stroppen, verboden vuurwapens met geluidsdempers, veerklemmen, slagnetten en inloopkooien om wild en vogels te vangen. De man uit Merksplas werd op zijn strooptochten door een wildcamera gefilmd.
Zijn bondgenoot uit Hoogstraten was ooit in het bezit geweest van een jachtverlof, maar dat werd door de gouverneur ingetrokken.
De Merksplasserse stroper werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden en een geldboete van 40 000 euro, waarvan 16 000 euro met uitstel. Aan Vogelbescherming Vlaanderen, die zich burgerlijke partij stelde, moest hij een schadevergoeding van 1850 euro betalen en een rechtsplegingsvergoeding van 780 euro.
De Hoogstratense stroper kwam er van af met een ‘gewone opschorting van straf’ met een proeftijd van 3 jaar.
2 Limburgse stropers bedacht met een werkstraf
Twee krasse knarren, een zeventiger, Karel S. en een tachtiger, Henri C., werden betrapt op stropen in het militaire Kamp Beverlo in Limburg. Ze plaatsten stroppen voor reeën aan voederplaatsen. Ze werden gefilmd door een wildcamera en ook betrapt op het terrein.
Op 1 maart legde de rechtbank de twee een werkstraf op van 80 uur en een voorwaardelijke boete van 8000 euro.
Aalsterse stropers veroordeeld
Twee Aalstenaars (73 en 64 jaar oud) werden op 18 november 2021 door de Brusselse rechtbank van 1ste aanleg veroordeeld voor stroperij.
Ze werden op stropen betrapt. Tijdens een huiszoeking werd een heel arsenaal aan verboden wapens gevonden, evenals verboden landbouwbestrijdingsmiddelen die werden gebruikt om vossen en marterachtigen te verdelgen.
De 73-jarige stroper werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden, met uitstel, en een geldboete van 6000 euro. Negen in beslag genomen wapens en vier geluidsdempers werden verbeurd verklaard.
De 64-jarige stroper kreeg een identieke straf. Daarbovenop werd zijn jeep, die tijdens het stropen gebruikt werd, in beslag genomen.
Vogelbescherming Vlaanderen ontvangt een schadevergoeding van 300 euro van elk van de stropers en een rechtsplegingsvergoeding van 130 euro.
Stropen houdt je jong
Is stropen en vogels vangen iets voor de derde leeftijd? Je zou het bijna zeggen als je de leeftijden afleest van de lijst veroordelingen hierboven. Een 76-jarige vogelvanger, een 79-jarige stroper uit Merksplas (met een jongere kompaan van 52 jaar).
Twee Limburgers, een zeventiger en een tachtiger. Twee stropers uit Aalst, 73 jaar en 64 jaar oud.
En de man die op 2 november 2021 veroordeeld werd voor het doodknuppelen van een das (Kempisch Leefmilieu nr. 4 van 2021) was 76 jaar.
Kost stropen en vogels vangen heel veel tijd en heb je die volop na je pensionering?
Of hoort vogels vangen en stropen bij de oudere generatie en sterven deze ‘hobby’s’ uit? Helaas, we vrezen er voor. Want het brengt ook geld op, en daar is natuur nog altijd ondergeschikt aan.
Frankrijk: jacht op zomertortel verboden
Dertig jaar geleden was het zachte gekoer van de zomertortel in houtkanten en bosranden nog een normaal lentegeluid. Dat is weg. Er zijn in Vlaanderen zo goed als geen tortels meer. Vooral de industrialisering van de landbouw heeft de tortel de das omgedaan. De Europese populatie van deze tortel daalde met meer dan 80 %, in Vlaanderen zelfs tot – 90 %.
En toch bleef de jacht in zuidelijk Europa op tortels open. Zij die in het najaar langs de westelijke trekroute over Frankrijk, Spanje en Portugal vlogen, werden afgeknald. De jacht is niet de oorzaak van de achteruitgang, maar jaarlijks een miljoen exemplaren schieten belet wel dat de soort zich herstelt zegt Wim Van den Bosche van de ngo BirdLife International.Onder impuls van de Europese Commissie werd de jacht op de westelijke trekroute van de tortel voor twee jaar opgeschort. Frankrijk kondigde dat verbod in augustus 2021 aan, maar tekende het decreet dat het jachtverbod in werking zou stellen niet.
Door de EU-Vogelrichtlijn was de jacht op de zomertortel zo al verboden, maar lidstaten kunnen daarvan afwijken. Frankrijk, met een sterke jachtlobby (meer dan 1 miljoen actieve jagers) deed dat.
Na een klacht van de Franse vogelbeschermingsorganisatie LPO werd die Franse uitzondering op het jachtverbod begin januari dit jaar onwettig verklaard. De Franse Raad van State oordeelde dat de jacht op een soort die het slecht doet, zoals de zomertortel, botst met de Europese Vogelrichtlijn.
Dat is een belangrijke uitspraak die een redding kan betekenen voor nog andere bedreigde vogelsoorten zoals kievit, tafeleend of pijlstaart.
Polen: bijna-EU-boete voor bruinkoolmijn
Polen baatte vlak aan de Tsjechische grens de Turow-mijn uit. Daar werd bruinkool ontgonnen. Door de mijnbouwactiviteiten vielen de nabijgelegen Tsjechische dorpen zonder grondwater. Daarbij is de verbranding van bruinkool erg milieuvervuilend en stoot nog meer CO2-uit dan steenkool.
Praag stapte naar het Europees Hof van Justitie in Luxemburg. Dat besliste dat Polen de mijn moest sluiten.
Dat weigerde de Poolse regering, waaropTsjechië opnieuw naar het Hof van Justitie stapte. Daar legden de rechters Polen een dwangsom op van 500 000 euro per dag dat de mijn open bleef.
Ook dat negeerden de Polen. De mijn bleef open en de dwangsom werd niet betaald. De som was half januari al opgelopen tot 15 miljoen euro.
De Europese Commissie dreigde de boete af te houden van de Europese subsidies. Polen kreeg nog 10 dagen om commentaar te geven. Inmiddels bleef de dwangsomboete oplopen.
Op 3 februari 2022 sloot Polen dan toch maar een akkoord met Tsjechië. Polen zal een soort van barrière plaatsen om het wegvloeien van water uit het buurland tegen te houden. Daarbovenop betaalt Polen 45 miljoen euro aan het buurland om de schade te herstellen.
In ruil daarvoor trekt Praag zijn klacht in en kan de mijn openblijven. Voor Tsjechië een goede zaak, niet voor de CO2-uitstoot.
Elk jaar worden in Vlaanderen de Europese normen voor stikstofdioxide (NO2) overschreden. Een sluitend en ambitieus luchtkwaliteitsplan bleef uit. Greenpeace startte eind 2017 een juridische procedure tegen de Vlaamse overheid.
In oktober 2018 kreeg de ngo gelijk van de rechter in eerste aanleg. Die gaf de Overheid nog een jaar de tijd om met een plan te komen dat de luchtkwaliteit in overeenstemming zou brengen met de Europese normen. Als dat plan er na een jaar niet was, moet de Vlaamse overheid een dwangsom van 1000 euro per dag aan Greenpeace betalen.
Op de valreep legde Leefmilieuminister Demir het Luchtbeleidsplan 2030 op tafel. ‘Vaag, geen ambitie, geen duidelijke tijdlijn’, oordeelde Greenpeace en zond een deurwaarder naar het kabinet om de dwangsommen op te eisen. De beslagrechter gaf de milieuorganisatie in de zomer 2020 gelijk. Maar de Vlaamse overheid ging in beroep.
Dat Hof velde op 14 december 2021 een arrest dat Greenpeace volgde. Ook de rechter kon uit het luchtactieplan niet opmaken hoe op korte termijn de Europese bindende doelstellingen zouden gehaald worden. De Overheid moet dus meer concrete en duidelijke maatregelen nemen.
Joeri Thijs van Greenpeace: In ons land sterven jaarlijks meer dan 9000 mensen vroegtijdig aan de gevolgen van luchtvervuiling. Zonder rekeningrijden, ultralage emissiezones en forse investeringen in het openbaar vervoer komen we er niet.
De rechtszaak heeft nog een vervolg. In mei zijn de debatten gepland over de startdatum van de dwangsommen en het uitbetalen ervan. Een uitspraak daarover wordt in juni verwacht.
Andy Pieters, van het kabinet Demir: ‘We houden er rekening mee dat de dwangsommen tot één symbolische euro kunnen worden herleid’.
Maar de beroepsrechter komt niet tussen in het bedrag dat in eerste aanleg is vastgesteld. Alleen moet hij nog uitklaren vanaf wanneer de dwangsommen precies beginnen te lopen. Volgens het vonnis in eerste aanleg ging de termijn in november 2019 in. Dat gaf einde 2021 al een bedrag van een 750 000 euro.
Joeri Thijs legt een verband met het stikstofarrest. De emissies van zowel CO2 als van NO2 moeten naar beneden. Daar kom je niet onderuit, hoeveel juridische veldslagen je ook voert.
Nieuw stikstofarrest
Vlaanderen is de grootste stikstofhotspot van Europa.
Landbouw, en vooral grootschalige veeteelt, is verantwoordelijk voor twee derde van de stikstofneerslag door binnenlandse bronnen in Vlaanderen. Natuurgebieden lijden daar erg onder, maar de vorming van secundair fijn stof door die stikstofuitstoot veroorzaakt ook ernstige gezondheidsrisico’s.
Vlaanderen bleef maar uitbreidingen van grote veestallen goedkeuren op basis van een manke wetgeving (dank aan Joke Schauvliege), die stelt dat als een nieuwe veestal minder dan 5 % van de kritische last van een gebied zou veroorzaken, er geen probleem was. Dat 10 stallen met elk een kritische last van 4 % samen 40 % maken, werd niet geteld.
Daar kwam nog bij dat in alle aanvragen die kritische last sterk werd onderschat. Uit metingen bleek dat in de praktijk veel meer wordt uitgestoten. In De Standaard van 12 en 16 februari 2022 verschenen daar uitgebreide rapporten over.
De Raad voor Vergunningenbetwisting vernietigde een jaar geleden de omgevingsvergunning voor een grote Limburgse kippenstal. De impact van de stikstofuitstoot op het nabijgelegen natuurgebied was fors. Dit ‘stikstofarrest’ was de allereerste in zijn soort, maar dat dit arrest een opvolger zou krijgen, was voorspeld.
De eerste opvolger was de vernietiging van de vergunning voor een ruilverkaveling in Gooik, op basis van de stikstofargumenten eind vorig jaar. En nu is er een tweede. De Raad vernietigde op 10 februari 2022 de vergunning van de provincie Antwerpen voor uitbreiding van een geitenstal tot 5595 geiten in Merksplas.Een gebied waar de totale stikstofbelasting al te hoog is, mag niets extra meer slikken zegt Stan Geysen van Natuurpunt Markvallei dat in beroep ging tegen de vergunning. Dat blijkt ook uit eerdere rechtspraak van het Europese Hof van Justitie en van Nederlandse bestuursrechters
Peter De Smedt, de advocaat van Natuurpunt: Er zullen nog arresten volgen. Dat zet de deur open voor een echte vergunningenstop.
De besprekingen binnen de Vlaamse regering om een echte stikstofwetgeving in te voeren slepen al een jaar aan. De boerenorganisaties met hun politieke vertegenwoordigers gaan stevig op de rem staan. Dat alarmeert de bedrijfswereld, die vreest dat door het uitblijven van een degelijke stikstofwetgeving ook zij met een vergunningenstop geconfronteerd gaan worden.
Vogelstroper krijgt zware boete
Op 28 februari 2022 veroordeelde de correctionele rechtbank van Antwerpen een 76-jarige vogelstroper tot 4 maanden gevangenisstraf, een boete van 32 000 euro en een schadevergoeding aan Vogelbescherming Vlaanderen, die zich burgerlijke partij had gesteld.
Op 21 november hielden inspecteurs van het Agentschap voor Natuur en Bos een huiszoeking bij de man in Lier. Ze vonden allerlei verboden vangsttuigen, een grote buitenvolière met ca 100 beschermde inlandse vogels (huismussen, distelvinken, groenlingen, bramsijzen, zanglijsters), waarvan sommige met gefraudeerde pootringen.
De overtreder werd in het verleden al tweemaal veroordeeld voor gelijkaardige feiten. O.a. dat was voor de rechter een reden om zulke zware straffen uit te spreken.
Twee stropers uit het Turnhoutse veroordeeld
Een 79-jarige man uit Merksplas en zijn 52-jarige kompaan uit Hoogstraten werden op 25 oktober 2021 veroordeeld voor stroperij. Ze gebruikten stroppen, verboden vuurwapens met geluidsdempers, veerklemmen, slagnetten en inloopkooien om wild en vogels te vangen. De man uit Merksplas werd op zijn strooptochten door een wildcamera gefilmd.
Zijn bondgenoot uit Hoogstraten was ooit in het bezit geweest van een jachtverlof, maar dat werd door de gouverneur ingetrokken.
De Merksplasserse stroper werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden en een geldboete van 40 000 euro, waarvan 16 000 euro met uitstel. Aan Vogelbescherming Vlaanderen, die zich burgerlijke partij stelde, moest hij een schadevergoeding van 1850 euro betalen en een rechtsplegingsvergoeding van 780 euro.
De Hoogstratense stroper kwam er van af met een ‘gewone opschorting van straf’ met een proeftijd van 3 jaar.
2 Limburgse stropers bedacht met een werkstraf
Twee krasse knarren, een zeventiger, Karel S. en een tachtiger, Henri C., werden betrapt op stropen in het militaire Kamp Beverlo in Limburg. Ze plaatsten stroppen voor reeën aan voederplaatsen. Ze werden gefilmd door een wildcamera en ook betrapt op het terrein.
Op 1 maart legde de rechtbank de twee een werkstraf op van 80 uur en een voorwaardelijke boete van 8000 euro.
Aalsterse stropers veroordeeld
Twee Aalstenaars (73 en 64 jaar oud) werden op 18 november 2021 door de Brusselse rechtbank van 1ste aanleg veroordeeld voor stroperij.
Ze werden op stropen betrapt. Tijdens een huiszoeking werd een heel arsenaal aan verboden wapens gevonden, evenals verboden landbouwbestrijdingsmiddelen die werden gebruikt om vossen en marterachtigen te verdelgen.
De 73-jarige stroper werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden, met uitstel, en een geldboete van 6000 euro. Negen in beslag genomen wapens en vier geluidsdempers werden verbeurd verklaard.
De 64-jarige stroper kreeg een identieke straf. Daarbovenop werd zijn jeep, die tijdens het stropen gebruikt werd, in beslag genomen.
Vogelbescherming Vlaanderen ontvangt een schadevergoeding van 300 euro van elk van de stropers en een rechtsplegingsvergoeding van 130 euro.
Stropen houdt je jong
Is stropen en vogels vangen iets voor de derde leeftijd? Je zou het bijna zeggen als je de leeftijden afleest van de lijst veroordelingen hierboven. Een 76-jarige vogelvanger, een 79-jarige stroper uit Merksplas (met een jongere kompaan van 52 jaar).
Twee Limburgers, een zeventiger en een tachtiger. Twee stropers uit Aalst, 73 jaar en 64 jaar oud.
En de man die op 2 november 2021 veroordeeld werd voor het doodknuppelen van een das (Kempisch Leefmilieu nr. 4 van 2021) was 76 jaar.
Kost stropen en vogels vangen heel veel tijd en heb je die volop na je pensionering?
Of hoort vogels vangen en stropen bij de oudere generatie en sterven deze ‘hobby’s’ uit? Helaas, we vrezen er voor. Want het brengt ook geld op, en daar is natuur nog altijd ondergeschikt aan.
Frankrijk: jacht op zomertortel verboden
Dertig jaar geleden was het zachte gekoer van de zomertortel in houtkanten en bosranden nog een normaal lentegeluid. Dat is weg. Er zijn in Vlaanderen zo goed als geen tortels meer. Vooral de industrialisering van de landbouw heeft de tortel de das omgedaan. De Europese populatie van deze tortel daalde met meer dan 80 %, in Vlaanderen zelfs tot – 90 %.
En toch bleef de jacht in zuidelijk Europa op tortels open. Zij die in het najaar langs de westelijke trekroute over Frankrijk, Spanje en Portugal vlogen, werden afgeknald. De jacht is niet de oorzaak van de achteruitgang, maar jaarlijks een miljoen exemplaren schieten belet wel dat de soort zich herstelt zegt Wim Van den Bosche van de ngo BirdLife International.Onder impuls van de Europese Commissie werd de jacht op de westelijke trekroute van de tortel voor twee jaar opgeschort. Frankrijk kondigde dat verbod in augustus 2021 aan, maar tekende het decreet dat het jachtverbod in werking zou stellen niet.
Door de EU-Vogelrichtlijn was de jacht op de zomertortel zo al verboden, maar lidstaten kunnen daarvan afwijken. Frankrijk, met een sterke jachtlobby (meer dan 1 miljoen actieve jagers) deed dat.
Na een klacht van de Franse vogelbeschermingsorganisatie LPO werd die Franse uitzondering op het jachtverbod begin januari dit jaar onwettig verklaard. De Franse Raad van State oordeelde dat de jacht op een soort die het slecht doet, zoals de zomertortel, botst met de Europese Vogelrichtlijn.
Dat is een belangrijke uitspraak die een redding kan betekenen voor nog andere bedreigde vogelsoorten zoals kievit, tafeleend of pijlstaart.
Polen: bijna-EU-boete voor bruinkoolmijn
Polen baatte vlak aan de Tsjechische grens de Turow-mijn uit. Daar werd bruinkool ontgonnen. Door de mijnbouwactiviteiten vielen de nabijgelegen Tsjechische dorpen zonder grondwater. Daarbij is de verbranding van bruinkool erg milieuvervuilend en stoot nog meer CO2-uit dan steenkool.
Praag stapte naar het Europees Hof van Justitie in Luxemburg. Dat besliste dat Polen de mijn moest sluiten.
Dat weigerde de Poolse regering, waaropTsjechië opnieuw naar het Hof van Justitie stapte. Daar legden de rechters Polen een dwangsom op van 500 000 euro per dag dat de mijn open bleef.
Ook dat negeerden de Polen. De mijn bleef open en de dwangsom werd niet betaald. De som was half januari al opgelopen tot 15 miljoen euro.
De Europese Commissie dreigde de boete af te houden van de Europese subsidies. Polen kreeg nog 10 dagen om commentaar te geven. Inmiddels bleef de dwangsomboete oplopen.
Op 3 februari 2022 sloot Polen dan toch maar een akkoord met Tsjechië. Polen zal een soort van barrière plaatsen om het wegvloeien van water uit het buurland tegen te houden. Daarbovenop betaalt Polen 45 miljoen euro aan het buurland om de schade te herstellen.
In ruil daarvoor trekt Praag zijn klacht in en kan de mijn openblijven. Voor Tsjechië een goede zaak, niet voor de CO2-uitstoot.
De rechter zal spreken
Uitbaters luxehotel in Antwerpen negeren erfgoedwetgeving
Het Antwerpse hotel en restaurantcomplex Botanic Sanctuary Antwerp hield bij de bouwwerken geen rekening met de erfgoedwetgeving. Ze maakten fouten bij de verbouwing van de historische site en veroorzaakten schade aan de historische omgeving.
De projectontwikkelaar dacht er mee vanaf te komen door een regularisatiedossier in te dienen. Maar dat werd geweigerd.
Daarop startte de inspectie van het Agentschap Onroerend Erfgoed een handhavingstraject op. De bouwovertredingen zullen ongedaan moeten worden gemaakt.
TotalEnergies voor rechter voor Greenwashing
Op 5 mei 2020 veranderde de Franse energiereus Total haar naam in ‘TotalEnergies’. Samen met de naamsverandering werd een grote campagne gestart om het bedrijf een groener image te bezorgen. De indruk werd gewekt dat de oliegigant vooral in groene energie zou investeren. Ze maakte massaal reclame met groene stroom, windmolens en laadpalen.
Maar in de praktijk werd veel meer geïnvesteerd in fossiele brandstoffen. In 2021 ging 55 % van de online-communicatie over groene initiatieven, maar 90% van de bedrijfsactiviteiten zijn alles behalve groen. De investeringen gaan voor 80 % naar fossiele brandstoffen.
Greenpeace en enkele andere milieuorganisaties trekken nu naar de rechtbank in Parijs. Ze vinden dat het bedrijf de consument misleidt, wat in strijd is met de Franse wet. De milieuorganisaties mikken op de Franse consumentenwet en de Europese richtlijn over oneerlijke marktpraktijken.
De Franse wet stelt dat een marktpraktijk misleidend is ‘indien gebaseerd op foute of misleidende beweringen’.
Buren dagen 3M voor de rechter
Een 25 omwonenden van het Amerikaans bedrijf 3M startten een procedure voor de vrederechter in Antwerpen. Ze dienden een klacht in tegen 3M Belgium, tegen het hoofdkantoor in de VS en tegen de ceo’s van beide.
Volgens de advocaten van de buren zijn ze radeloos door de concentraties PFOS die in hun bloed zijn aangetroffen.
De omwonenden en hun advocaten baseren zich op het juridische principe van burenhinder. Daarbij moet geen fout aangetoond worden, enkel de schade die is veroorzaakt door de buur. Doel is om zo snel te procederen en binnen het jaar een vonnis te krijgen.
De betrokken inwoners verenigden zich onder de naam Darkwater 3M. Dat is een verwijzing naar de gelijkaardige Hollywoodfilm. Daarin verdedigt een gedreven advocaat een eenvoudige landbouwer wiens vee sterft nadat het vergiftigd wed door PFOS-lozingen van een fabriek uit de 3M-stal (film is te zien op Netflix).
Voor hun groepsvordering gingen de buurtbewoners in zee met twee gereputeerde advocaten die veel ervaring hebben met procedures tegen miljardenbedrijven zoals Volkswagen (Dieselgate), Fortis, Citibank, Lernaut & Hauspie, Dexia, Nyrstar en Arco. Deze advocaten laten zich ook bijstaan door Amerikaanse advocaten die in de VS voor honderden miljoenen euro’s minnelijke schikkingen hebben getroffen met 3M.
Het is niet de enige vordering tegen 3M. Op dit moment loopt er al een strafonderzoek, zijn er ingebrekestellingen verzonden en buigt de Raad van State zich over de vervuiling in Zwijndrecht.
Er mee aanverwant liet de actiegroep Grondrecht half maart weten dat ze, samen met de Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en activist Thomas Goorden opnieuw naar de Raad van State stappen. Dit om het hervatte grondverzet van de Oosterweelwerken aan te vechten. Door dat grondverzet wordt door 3M vervuilde grond verplaatst, plannen die eerder al door de Raad van State werden stilgelegd.
Strafklacht tegen voormalig topambtenaar Milieu-Inspectie
In een Pano-reportage klaagden verschillende milieu-inspecteurs over gebrek aan middelen en wezen op politieke beïnvloeding van een leidinggevende.
Daarop volgde een audit, en die leverde een aantal bewijzen op. Een topambtenaar met CD&V-etiket (op pensioen sedert 2019) maakte zich schuldig aan belangenvermenging.
In minstens vier gevallen was er sprake van inmenging die drie petrochemische bedrijven en een landbouwbedrijf goed uitkwamen. De audit spreekt van onregelmatigheden en belangenvermenging, steunend op verklaringen van getuigen als op onderzochte dossierstukken. Minister van Omgeving Demir en de secretaris van het Departement Omgeving Peter Cabus legden een strafklacht neer met burgerlijke partijstellig bij de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie van de federale politie.
Portugese klimaatjongeren in actie tegen 33 landen
In 2020 spanden zes Portugese jongeren een rechtszaak aan tegen 33 landen. Dat zijn alle 27 landen van de Europese Unie + het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Noorwegen, Rusland, Turkije en Oekraïne. Het grootst aantal landen dat ooit voor een rechtbank is gedaagd in een klimaatzaak.
De jongeren zeggen dat de regeringen van deze landen onvoldoende inspanningen leveren om de klimaatcatastrofe te vermijden. Ze stellen dat de gebrekkige aanpak van de klimaatopwarming een bedreiging is voor hun fysieke en mentale welzijn, en daardoor wordt hun recht op leven geschonden.
De klacht werd ingediend bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Het is de eerste maal dat een klimaatrechtszaak bij dit Hof terechtkomt.
De jonge Portugezen zijn ambitieus, maar ze staan niet alleen. Ze worden ondersteund door GLAN (Global Legal Action Network), een internationale ngo die mensenrechtenschendingen aanvecht, en een team van 5 Londense advocaten.
Het Europees Hof heeft deze rechtszaak versneld behandeld. Mogelijk komt er in de loop van dit jaar al een uitspraak. Een uitspraak van dit Hof is bindend.
Het Antwerpse hotel en restaurantcomplex Botanic Sanctuary Antwerp hield bij de bouwwerken geen rekening met de erfgoedwetgeving. Ze maakten fouten bij de verbouwing van de historische site en veroorzaakten schade aan de historische omgeving.
De projectontwikkelaar dacht er mee vanaf te komen door een regularisatiedossier in te dienen. Maar dat werd geweigerd.
Daarop startte de inspectie van het Agentschap Onroerend Erfgoed een handhavingstraject op. De bouwovertredingen zullen ongedaan moeten worden gemaakt.
TotalEnergies voor rechter voor Greenwashing
Op 5 mei 2020 veranderde de Franse energiereus Total haar naam in ‘TotalEnergies’. Samen met de naamsverandering werd een grote campagne gestart om het bedrijf een groener image te bezorgen. De indruk werd gewekt dat de oliegigant vooral in groene energie zou investeren. Ze maakte massaal reclame met groene stroom, windmolens en laadpalen.
Maar in de praktijk werd veel meer geïnvesteerd in fossiele brandstoffen. In 2021 ging 55 % van de online-communicatie over groene initiatieven, maar 90% van de bedrijfsactiviteiten zijn alles behalve groen. De investeringen gaan voor 80 % naar fossiele brandstoffen.
Greenpeace en enkele andere milieuorganisaties trekken nu naar de rechtbank in Parijs. Ze vinden dat het bedrijf de consument misleidt, wat in strijd is met de Franse wet. De milieuorganisaties mikken op de Franse consumentenwet en de Europese richtlijn over oneerlijke marktpraktijken.
De Franse wet stelt dat een marktpraktijk misleidend is ‘indien gebaseerd op foute of misleidende beweringen’.
Buren dagen 3M voor de rechter
Een 25 omwonenden van het Amerikaans bedrijf 3M startten een procedure voor de vrederechter in Antwerpen. Ze dienden een klacht in tegen 3M Belgium, tegen het hoofdkantoor in de VS en tegen de ceo’s van beide.
Volgens de advocaten van de buren zijn ze radeloos door de concentraties PFOS die in hun bloed zijn aangetroffen.
De omwonenden en hun advocaten baseren zich op het juridische principe van burenhinder. Daarbij moet geen fout aangetoond worden, enkel de schade die is veroorzaakt door de buur. Doel is om zo snel te procederen en binnen het jaar een vonnis te krijgen.
De betrokken inwoners verenigden zich onder de naam Darkwater 3M. Dat is een verwijzing naar de gelijkaardige Hollywoodfilm. Daarin verdedigt een gedreven advocaat een eenvoudige landbouwer wiens vee sterft nadat het vergiftigd wed door PFOS-lozingen van een fabriek uit de 3M-stal (film is te zien op Netflix).
Voor hun groepsvordering gingen de buurtbewoners in zee met twee gereputeerde advocaten die veel ervaring hebben met procedures tegen miljardenbedrijven zoals Volkswagen (Dieselgate), Fortis, Citibank, Lernaut & Hauspie, Dexia, Nyrstar en Arco. Deze advocaten laten zich ook bijstaan door Amerikaanse advocaten die in de VS voor honderden miljoenen euro’s minnelijke schikkingen hebben getroffen met 3M.
Het is niet de enige vordering tegen 3M. Op dit moment loopt er al een strafonderzoek, zijn er ingebrekestellingen verzonden en buigt de Raad van State zich over de vervuiling in Zwijndrecht.
Er mee aanverwant liet de actiegroep Grondrecht half maart weten dat ze, samen met de Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en activist Thomas Goorden opnieuw naar de Raad van State stappen. Dit om het hervatte grondverzet van de Oosterweelwerken aan te vechten. Door dat grondverzet wordt door 3M vervuilde grond verplaatst, plannen die eerder al door de Raad van State werden stilgelegd.
Strafklacht tegen voormalig topambtenaar Milieu-Inspectie
In een Pano-reportage klaagden verschillende milieu-inspecteurs over gebrek aan middelen en wezen op politieke beïnvloeding van een leidinggevende.
Daarop volgde een audit, en die leverde een aantal bewijzen op. Een topambtenaar met CD&V-etiket (op pensioen sedert 2019) maakte zich schuldig aan belangenvermenging.
In minstens vier gevallen was er sprake van inmenging die drie petrochemische bedrijven en een landbouwbedrijf goed uitkwamen. De audit spreekt van onregelmatigheden en belangenvermenging, steunend op verklaringen van getuigen als op onderzochte dossierstukken. Minister van Omgeving Demir en de secretaris van het Departement Omgeving Peter Cabus legden een strafklacht neer met burgerlijke partijstellig bij de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie van de federale politie.
Portugese klimaatjongeren in actie tegen 33 landen
In 2020 spanden zes Portugese jongeren een rechtszaak aan tegen 33 landen. Dat zijn alle 27 landen van de Europese Unie + het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Noorwegen, Rusland, Turkije en Oekraïne. Het grootst aantal landen dat ooit voor een rechtbank is gedaagd in een klimaatzaak.
De jongeren zeggen dat de regeringen van deze landen onvoldoende inspanningen leveren om de klimaatcatastrofe te vermijden. Ze stellen dat de gebrekkige aanpak van de klimaatopwarming een bedreiging is voor hun fysieke en mentale welzijn, en daardoor wordt hun recht op leven geschonden.
De klacht werd ingediend bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Het is de eerste maal dat een klimaatrechtszaak bij dit Hof terechtkomt.
De jonge Portugezen zijn ambitieus, maar ze staan niet alleen. Ze worden ondersteund door GLAN (Global Legal Action Network), een internationale ngo die mensenrechtenschendingen aanvecht, en een team van 5 Londense advocaten.
Het Europees Hof heeft deze rechtszaak versneld behandeld. Mogelijk komt er in de loop van dit jaar al een uitspraak. Een uitspraak van dit Hof is bindend.